Erkeklerin yaşla birlikte yaşadıkları önemli sağlık sorunlarından olan “Prostat” her hastalıkta olduğu gibi erken teşhis ve müdahale ile tedavisi olan bir rahatsızlıktır.
Prostat bezi, her erkekte doğumdan itibaren bulunan ikincil bir cinsel organdır. Konumu itibariyle, idrar kesesinin (Mesane) hemen altında ve büyük abdest yolunun son kesiminin (Rektum) hemen önünde yerleşir. Görevi, cinsel ilişki esnasında boşaltılan meninin, rahim yolu içerisinde sıvılaşmasını sağlayan bir enzim salgılayarak, erkeklerin çocuk sahibi olabilmeleri konusunda önemli bir rol oynamaktır.
Sağlıklı bir prostat bezi, yaklaşık olarak iri bir ceviz büyüklüğündedir ve hacmi 15-25 ml (yaklaşık ağırlığı 7-12 gramdır) Erkeklerde yaş ilerledikçe prostat da yavaş bir şekilde büyür. Yaş ile birlikte boyut artışının asıl nedeni, vücutta salgılanan erkeklik hormonudur.
En sık karşılaşılan prostat bezi hastalıkları:
-Prostat bezi iltihabları,
-İyi huylu prostat büyümesi (Benign Prostat Hiperplazisi),
-Kötü huylu prostat büyümesi (Prostat Kanseri) olarak sayılabilir.
Bu hastalıkların başlangıç dönemlerinde ortaya çıkardıkları şikayetler genellikle benzerdir ve sık idrara gitme, idrara yaparken zorlanma, idrarı tam boşaltamama hissi ve tekrar idrara gitme isteği, idrar yaparken çatallanma ve dağılma püskürme olması, kesik kesik idrar yapma, idrar yaparken yanma ve acıma hissi, idrar taziğinde azalma ve geceleri sık idrara gitme ihtiyacı olarak sayılabilir.
İyi huylu prostat bezi büyümesinin (BPH), hastadaki şikayet ve bulguları yaklaşık olarak 40’lı yaş grubu ve üzerinde görülmeye başlanabilir. Yaşla birlikte, vücuttaki erkeklik hormonun etkisi ile büyümesine devam eden prostat bezi, bir süre sonra etrafını çevrelediği idrar yolunu sıkıştırarak ve altında yerleştiği idrar kesesini (Mesane) olumsuz etkileyerek, yukarıda saymış olduğumuz şikayet ve bulguları oluşturmaya başlar.
Bu şikayet ve bulguların şiddeti, prostat bezinin büyüklüğünden ziyade, idrar kesesi ve idrar yolu üzerindeki olumsuz etkilerinin düzeyi ile ilişkilidir. Erkeklerde, 40 yaş üstü veya BPH şikayetleri olan olguların, bir Üroloji uzmanınca değerlendirilmeleri, günümüzde rutin olarak önerilen sağlık kontroller arasında yerini almış bulunmaktadır.
Bu değerlendirmeler sırasında hastanın şikayetlerinin öyküsü alındıktan sonra rutin fiziksel muayenesi yapılır. Bu muayene içinde prostat bezi açısından en değerlisi, tabiki rektal muayenedir (İşaret parmağı ile büyük abdest yolundan yapılan prostat bezi muayenesi).